เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เอตํ อวีจิมหานิรยุปฺปตฺติสํวตฺตนิยํ กปฺปฏฺฐิยํ อเตกิจฺฉํ เทวทตฺเตน นิพฺพตฺติยมานํ สงฺฆเภทกมฺมํ สพฺพาการโต วิทิตฺวา ฯ อิมํ อุทานนฺติ กุสลากุสเลสุ ยถากฺกมํ สปฺปุริสาสปฺปุริสสภาควิสภาคปฏิปตฺติวเสน ปน สุกุสลาติ อิทมตฺถวิภาวนํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิฯ

ตตฺถ สุกรํ สาธุนา สาธูติ อตฺตโน ปเรสญฺจ หิตํ สาเธตีติ สาธุ, สมฺมาปฏิปนฺโนฯ เตน สาธุนา สาริปุตฺตาทินา สาวเกน ปจฺเจกพุทฺเธน สมฺมาสมฺพุทฺเธน อญฺเญน วา โลกิยสาธุนา สาธุ สุนฺทรํ ภทฺทกํ อตฺตโน ปเรสญฺจ หิตสุขาวหํ สุกรํ สุเขน กาตุํ สกฺกาฯ สาธุ ปาเปน ทุกฺกรนฺติ ตเทว ปน วุตฺตลกฺขณํ สาธุ ปาเปน เทวทตฺตาทินา ปาปปุคฺคเลน ทุกฺกรํ กาตุํ น สกฺกา, น โส ตํ กาตุํ สกฺโกตีติ อตฺโถฯ ปาปํ ปาเปน สุกรนฺติ ปาปํ อสุนฺทรํ อตฺตโน ปเรสญฺจ อนตฺถาวหํ ปาเปน ยถาวุตฺตปาปปุคฺคเลน สุกรํ สุเขน กาตุํ สกฺกุเณยฺยฯ ปาปมริเยหิ ทุกฺกรนฺติ อริเยหิ ปน พุทฺธาทีหิ ตํ ตํ ปาปํ ทุกฺกรํ ทุรภิสมฺภวํฯ เสตุฆาโตเยว หิ เตสนฺติ สตฺถา ทีเปติฯ

อฏฺฐมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. สธายมานสุตฺตวณฺณนา

[49] นวเม มาณวกาติ ตรุณาฯ ปฐเม โยพฺพเน ฐิตา พฺราหฺมณกุมารกา อิธาธิปฺเปตาฯ

สธายมานรูปาติ อุปฺปณฺฑนชาติกํ วจนํ สนฺธาย วุตฺตํฯ อญฺเญสํ อุปฺปณฺเฑนฺตา สธนฺติ, ตทตฺถวจนสีลาติ อตฺโถฯ ตสฺสายํ วจนตฺโถ – สธนํ สโธ, ตํ อาจิกฺขนฺตีติ สธยมานาติ วตฺตพฺเพ ทีฆํ กตฺวา ‘‘สธายมานา’’ติ วุตฺตํฯ อถ วา วิเสสโต สเสเธ วิย อตฺตานํ อาวทนฺตีติ สธายมานาฯ เต เอวํ สภาวตาย ‘‘สธายมานรูปา’’ติ วุตฺตํฯ ‘‘สทฺทายมานรูปา’’ติปิ ปาโฐ, อุจฺจาสทฺทมหาสทฺทํ กโรนฺตาติ อตฺโถฯ ภควโต อวิทูเร อติกฺกมนฺตีติ ภควโต สวนวิสเย ตํ ตํ มุขารุฬฺหํ วทนฺตา อติยนฺติฯ